Δήμητρα

η θεά της γεωργίας, των φρούτων και της καρποφορίας

Η Δήμητρα ήταν θεά της γεωργίας και κόρη του Κρόνου και της Ρέας, αδελφή του Δία. Με τον Δία απέκτησε την Περσεφόνη και σύμφωνα με άλλους συγγραφείς και τον Πλούτο και μια άλλη κόρη, καθώς και ένα άλογο, τον Αρείωνα.

Ο κύριος μύθος που συνδέεται με τη Δήμητρα είναι ο εκλεπτυσμένος έρωτάς της για την κόρη της, την Περσεφόνη. Ο Πλούτωνας (ή Άδης) την απήγαγε και η Δήμητρα αρνούνταν να αφήσει τη γη να παραγάγει καρπούς μέχρι να επιστρέψει η κόρη της. Η ιστορία αυτή έχει χρησιμοποιηθεί στη μυθολογία για να εξηγήσει την εποχή του χειμώνα, όταν η Δήμητρα στεναχωριέται για την απώλεια της κόρης της στον κόσμο των νεκρών.

Η Δήμητρα, θλιμμένη για την απώλεια της κόρης της Περσεφόνης, περιπλανιόταν στη γη για 9 ημέρες, αναζητώντας το παιδί της. Κρατούσε πυρσούς για να βλέπει και ρωτούσε κάθε θνητό που συναντούσε αν είχε δει την κόρη της. Τελικά, φτάνοντας στην Ελευσίνα, μεταμορφώθηκε σε γριά και φιλοξενήθηκε στο ανάκτορο του βασιλιά Κελεού. Εκεί, ανέλαβε την ανατροφή του γιου του Δημοφώντα, που επιθυμούσε να τον κάνει αθάνατο. Αλλά η μητέρα του παιδιού, η Μετάνειρα, τον είδε και φοβήθηκε, αρχίζοντας να φωνάζει. Η Δήμητρα σταμάτησε τη διαδικασία και έτσι ο γιος του Κελεού παρέμεινε θνητός. Ωστόσο, ως ανταπόδοση της φιλοξενίας της, η Δήμητρα δίδαξε στους κατοίκους της Ελευσίνας την καλλιέργεια της γης και τα Ελευσίνια μυστήρια, που συνδέονταν με την ανάβαση των φύλλων και τη συγκομιδή των καρπών. Έτσι, η Δήμητρα έδωσε στους ανθρώπους της Ελευσίνας ένα δώρο που θα έφερνε σταθερή τροφή.

Κατά τη διάρκεια της αναζήτησής της, η Δημήτρα προκάλεσε ακαρπία στη γη, εξαιτίας της αγανάκτησής της για την απαγωγή της κόρης της. Ωστόσο, ο Δίας παρακάλεσε τη Δημήτρα να ξαναρχίσει το έργο της, και διέταξε τον Άδη να κρατήσει την Περσεφόνη μόνο για τρεις μήνες στον κόσμο των νεκρών και να της επιτρέπει να μένει στη γη μαζί με τη μητέρα της τους υπόλοιπους εννιά μήνες. Έτσι, η Δημήτρα συμφώνησε και η γη άρχισε να καρποφορεί και πάλι, ενώ η Περσεφόνη περνούσε το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς στη γη μαζί με τη μητέρα της.

Η θεά Δήμητρα ήταν μια από τις σημαντικότερες θεές της αρχαίας Ελλάδας και τιμούταν με πληθώρα γιορτών. Τα θεσμοφόρια ήταν μια από αυτές, στις οποίες συμμετείχαν μόνο παντρεμένες γυναίκες. Άλλες σημαντικές γιορτές ήταν τα Μικρά Μυστήρια στην Αττική και τα Μεγάλα Ελευσίνια Μυστήρια στην Ελευσίνα. Τα σύμβολα της θεάς Δήμητρας ήταν ανάλογα με το περιεχόμενο της λατρείας της, και περιλάμβαναν ένα δέμα από στάχυα, ένα καλάθι γεμάτο καρπούς, την παπαρούνα, το νάρκισσο, το ρόδι και το πουλί γερανός. Η συμβολή αυτών των στοιχείων είχε να κάνει με την αγροτική της φύση και την παροχή τροφής και ευημερίας στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.

DΤα σύμβολα της θεάς Δήμητρας ήταν ανάλογα με το περιεχόμενο της λατρείας της, και περιλάμβαναν ένα δέμα από στάχυα, ένα καλάθι γεμάτο καρπούς, την παπαρούνα, το νάρκισσο, το ρόδι και το πουλί γερανός. Η συμβολή αυτών των στοιχείων είχε να κάνει με την αγροτική της φύση και την παροχή τροφής και ευημερίας στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.