Θεοί,Ήρωες,Μύθοι Ελληνική Μυθολογία Ομηρικά Έπη,Εκστρατείες

Στην Ελληνική Μυθολογία, οι Κύκλωπες ήταν μονόφθαλμοι γίγαντες με εξαιρετική δύναμη, χαμηλή νοημοσύνη, άγρια φύση και αντικοινωνική συμπεριφορά. Ένας από τους πιο γνωστούς Κύκλωπες ήταν ο Πολύφημος, με τον οποίο αναμετρήθηκε ο Οδυσσέας κατά την επιστροφή του μετά τον Τρωικό Πόλεμο. Στη Θεογονία, το επικό έργο του ποιητή Ησίοδου που περιγράφει τη δημιουργία του κόσμου, οι Κύκλωπες ήταν τρεις αθάνατοι γίγαντες που προέκυψαν από τη γέννηση του Ουρανού και της Γης, στα πρώτα στάδια του σύμπαντος.

Η θεά Γη, ή αλλιώς Γαία, ήταν ένα από τα πρώτα πλάσματα που δημιουργήθηκαν. Αυτή η πανάρχαια θεότητα δημιούργησε τον Ουρανό και άλλα αρχαία στοιχεία, όπως τα βουνά και τις θάλασσες. Στη συνέχεια, η Γη ενώθηκε με τον Ουρανό και μαζί δημιούργησαν την πρώτη γενιά θεών, που περιλάμβανε τους δώδεκα Τιτάνες και τους τρεις Κύκλωπες. Ακολούθησαν επίσης τρεις γίγαντες, γνωστοί ως Εκατόγχειρες. Οι Κύκλωπες ανέλαβαν τον ρόλο των εργατών, ενώ οι Εκατόγχειρες ανέλαβαν την θέση των στρατιωτών.

Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή της δημιουργίας των πρώτων πλασμάτων, οι Κύκλωπες ήταν ξεχωριστοί και υπήρχαν πριν ακόμα γεννηθεί ο Δίας και οι δώδεκα Ολύμπιοι Θεοί, τους οποίους τελικά υπηρέτησαν αναλαμβάνοντας τη θέση των αρχικών δώδεκα Τιτάνων.

Οι τρεις Κύκλωπες ονομάζονταν Άργης, Στερόπης και Βρόντης. Ήταν πρωτόγονα όντα με τεράστια δύναμη που φυλακίστηκαν δύο φορές στα Τάρταρα. Πρώτα, ο πατέρας τους, ο Ουρανός, τους φυλάκισε για να προφυλαχθεί από τον φόβο ότι θα του αποσπαστεί η δύναμή τους.

Όταν ο Κρόνος ανέλαβε την εξουσία από τον πατέρα του, ελευθέρωσε τους Κύκλωπες για να τον βοηθήσουν, αλλά αργότερα τους φυλάκισε ξανά.

Όταν ο Δίας απελευθέρωσε τους Κύκλωπες από τα Τάρταρα, εκμεταλλεύτηκε την ικανότητά τους να κατασκευάζουν όπλα που τον καθιέρωσαν ως βασιλιά των Θεών. Οι Κύκλωπες έγιναν οι κατασκευαστές των κεραυνών του Δία και, σύμφωνα με το μύθο, κατασκεύασαν επίσης τα όπλα των δύο αδερφών του Δία, την τρίαινα του Ποσειδώνα και το κράνος της αορατότητας του Πλούτωνα. Όταν οι Ολύμπιοι Θεοί ανέλαβαν την εξουσία, οι Κύκλωπες υπηρέτησαν υπό την επίβλεψη του Ήφαιστου στο εργαστήριό του.

Οι Κύκλωπες, λέγεται, ότι σκοτώθηκαν από τον Απόλλωνα. Ο γιος του Απόλλωνα, ο Ασκληπιός, που ήταν ο πρώτος γιατρός, χρησιμοποίησε τις ικανότητές του για να σώσει πολλούς ανθρώπους από τον Άδη. Ως τιμωρία για την αντίστασή του έναντι των θεών, ο Δίας τον σκότωσε με έναν κεραυνό. Ο Απόλλωνας αποφάσισε, έτσι, να πάρει εκδίκηση από εκείνους που κατασκεύαζαν τους κεραυνούς, δηλαδή τους Κύκλωπες. Σαν τιμωρία, ο Δίας ανάγκασε τον Απόλλωνα να υπηρετήσει για έναν χρόνο στον Άδμητο.

Στην Οδύσσεια του Ομήρου, οι Κύκλωπες δεν αναφέρονται ως τρεις τον αριθμό, αλλά ως ολόκληρος λαός. Ωστόσο, είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά που περιέγραψε ο Ησίοδος και ήταν ουσιαστικά ένας άγριος λαός πλασμάτων. Οι πιο κοντινοί τους γείτονες ήταν οι Φαίακες, οι οποίοι ήταν φιλήσυχοι, εσωστρεφείς και πολιτισμένοι. Παρόλο που οι Κύκλωπες είχαν σχέση με τους Φαίακες, οι τελευταίοι απομακρύνθηκαν και εγκαταστάθηκαν μακριά για να αποφύγουν την επιθετική τους συμπεριφορά.

Ένας συγκεκριμένος Κύκλωπας έχει γίνει εξαιρετικά γνωστός. Στην Οδύσσεια, περιγράφονται τα ταξίδια του Οδυσσέα καθώς επιστρέφει μετά το τέλος του Τρωικού Πολέμου, προσπαθώντας να επιστρέψει στη βασιλεία του στην Ιθάκη. Σε ένα από αυτά τα ταξίδια, βρίσκεται σε έναν πλούσιο τόπο γεμάτο βλάστηση, με πολλά κοπάδια ζώων και αμπέλια. Αυτήν την περιοχή κατοικούν οι Κύκλωπες, γίγαντες βοσκοί που ζουν σε μικρές, απομονωμένες ομάδες, με τις οικογένειές τους να κατοικούν σε σπηλιές στα βουνά. Οι Κύκλωπες δεν έχουν κοινωνική δομή ή γεωργικές δραστηριότητες, αλλά επιβιώνουν από τους πόρους που προσφέρει η φύση.

Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του αντιμετωπίζουν έναν Κύκλωπα με το όνομα Πολύφημος, γιο του Ποσειδώνα. Ο Πολύφημος είναι ψηλός και ισχυρός, και δεν σέβεται ή δίνει προσοχή στους θεούς, όπως ο Δίας. Ο Οδυσσέας και οι άντρες του εγκλωβίζονται μέσα στη σπηλιά του Πολύφημου, όταν εκείνος κλείνει την είσοδο με έναν τεράστιο βράχο. Η παραμονή τους εκεί εξελίσσεται σε μια παρωδία του νόμου της φιλοξενίας, καθώς ο Πολύφημος αρχίζει να τρώει τους επισκέπτες του αντί να τους προσφέρει φαγητό. Το "δώρο" φιλοξενίας που προσφέρει στον Οδυσσέα είναι να τον φάει τελευταίος.

Όπως ο Κύκλωπας, έτσι και ο Οδυσσέας χρησιμοποιεί τον κώδικα της φιλοξενίας ως όπλο εναντίον του ανεγκέφαλου Πολύφημου. Όταν ο γίγαντας τον ρωτάει για το όνομά του, ο Οδυσσέας απαντά ότι τον φωνάζουν "Κανένας". Έπειτα, προσφέρει στον Κύκλωπα οίνο (όχι κρασί, αλλά αραιωμένο με νερό, όπως συνήθως) με σκοπό να τον μεθύσει. Όταν εκείνος πέσει για ύπνο, ο Οδυσσέας και οι επιζώντες σύντροφοί του τον πετυχαίνουν στο μοναδικό του μάτι με ένα μυτερό ξύλινο δοκάρι που είχαν προετοιμάσει γι' αυτό τον σκοπό.

Ο τυφλωμένος Πολύφημος απευθύνθηκε με φωνές για βοήθεια προς τους υπόλοιπους Κύκλωπες, ισχυριζόμενος ότι ο «Κανένας» τον τύφλωσε. Ωστόσο, οι υπόλοιποι Κύκλωπες δεν τον πρόσεξαν, καθώς τον θεώρησαν τρελό. Την επόμενη μέρα, όταν ανέβασε τον βράχο που φράσσει την έξοδο από τη σπηλιά, ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του κρύφτηκαν κάτω από τα κριάρια του κοπαδιού που εξήλθε, επιτρέποντάς τους να δραπετεύσουν από τα χέρια του Κύκλωπα. Ωστόσο, ο Οδυσσέας, υποκύπτοντας στην ανθρώπινη φύση του, καθώς απομακρυνόταν με το πλοίο του, φώναξε από μακριά το πραγματικό του όνομα και κόμπασε για την επιτυχία του αντίπαλου Πολύφημου. Τότε ο Πολύφημος παρακάλεσε τον πατέρα του, τον Ποσειδώνα, να εκδικηθεί τον Οδυσσέα και τον καταράστηκε να υποφέρει πολύ μέχρι την επιστροφή του στην πατρίδα του. Αυτή η κατάρα αποτέλεσε τον βασικό λόγο για τις δοκιμασίες που αντιμετώπισε ο Οδυσσέας κατά την επιστροφή του στην Ιθάκη.

Ο όρος "Κυκλώπεια" χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα μεγάλα προστατευτικά τείχη που υπήρχαν στα παλάτια της Μυκηναϊκής περιόδου, όπως της Τίρυνθας και των Μυκηνών. Αυτά τα τείχη κατασκευάζονταν κυρίως από μεγάλους πολύγωνους και εξάγωνους ογκόλιθους, που φαινόταν πως ήταν τόσο μεγάλοι ώστε να μην μπορούσαν να μετακινηθούν από ανθρώπινη δύναμη. Σύμφωνα με τον μύθο, αυτά τα παλάτια κατασκευάστηκαν από τους Κύκλωπες κατά τους προϊστορικούς χρόνους. Σήμερα, χρησιμοποιούμε ακόμα τον όρο για να περιγράψουμε οτιδήποτε είναι μαζικό και γιγαντιαίο."