Τελευταίος από τους δώδεκα Άθλους - Ηρακλής και Κέρβερος
Ο μυθικός άθλος της αιχμαλώτισης του φύλακα του Άδη
Αν κατάφερε ο Ηρακλής να επιτύχει έντεκα από τους άθλους του και να επιστρέψει ζωντανός στην Τίρυνθα, στον δωδέκατο και τελευταίο άθλο, ο Ευρυσθέας είχε βεβαιότητα ότι δεν θα τα κατάφερνε. Τον έστειλε να κατεβεί στον Άδη και να φέρει ζωντανό τον Κέρβερο! Ο Κέρβερος ήταν ένας φοβερός σκύλος με τρία κεφάλια και μια ουρά που είχε στην άκρη της ένα κεφάλι φιδιού. Αποτελούσε απροσπέλαστο φρουρό στην πύλη του Άδη, για όσους θα ήθελαν να δραπετεύσουν, ενώ διέλυε όλους όσους τολμούσαν να εισέλθουν. Πώς ήταν δυνατόν, λοιπόν, ο θνητός Ηρακλής να εισέλθει στον Άδη και να καταφέρει να διαφύγει;
Ωστόσο, ο Ηρακλής τόλμησε να ξεκινήσει για αυτό το άθλο. Έφτασε στην άκρη του ακρωτηρίου Ταίναρου και βρήκε την είσοδο του Άδη. Ο Κέρβερος αμέσως τον αντιλήφθηκε, αλλά δεν παρέμεινε ακίνητος. Τρόμαξε τόσο πολύ από την απειλητική στάση του Ηρακλή και την αποφασιστική ματιά του που ξέφυγε και ζήτησε καταφύγιο στον Πλούτωνα, τον θεό του Άδη. Ο Ηρακλής συνέχισε το ταξίδι του στον Άδη. Δεξιά και αριστερά του είδε τις ψυχές των νεκρών, πολλούς από τους οποίους τους γνώριζε. Ξαφνικά, ένας από τους νεκρούς, ο ήρωας της Αιτωλίας, Μελέαγρος, τον προσέγγισε. Ο Μελέαγρος είχε πεθάνει πρόσφατα. Όταν ο Ηρακλής τον είδε να πλησιάζει, ετοίμασε το τόξο του.
Μη φοβάσαι, δεν πρόκειται να σε βλάψω, του είπε ο Μελέαγρος. Επιθυμώ μόνο να μου κάνεις μια χάρη, του είπε και του διηγήθηκε τον τραγικό του θάνατο. Πέθανα αφήνοντας πίσω μου την αδελφή μου, την όμορφη Δηιάνειρα. Μου δίνεις τον λόγο σου ότι θα την παντρευτείς όταν βγεις από τον Άδη;
Σου δίνω τον λόγο μου, του απάντησε συγκινημένος ο Ηρακλής. Θα παντρευτώ την αδελφή σου.
Αμέσως μετά, προχώρησε προς το θρόνο του Πλούτωνα. Ο θεός του Άδη, με την Περσεφόνη, την κόρη της Δήμητρας, κοντά του, ρώτησε τον Ηρακλή για ποιον λόγο κατέβηκε στον κόσμο των νεκρών.
-Για να πάρω ζωντανό τον Κέρβερο και να τον παρουσιάσω στον βασιλιά της Τίρυνθας, Ευρυσθέα, απάντησε με αυτοπεποίθηση ο Ηρακλής.
Ο Πλούτωνας οργίστηκε επειδή ένας θνητός εισέβαλε ανενόχλητος στον βασίλειό του, αλλά η Περσεφόνη, που ήταν και αυτή κόρη του Δία και δεν ήθελε να τιμωρηθεί ο Ηρακλής, παρακάλεσε τον Πλούτωνα να του επιτρέψει να πάει τον Κέρβερο στον Ευρυσθέα.
-Αν μπορέσεις να τον αιχμαλωτίσεις, πάρε τον μαζί σου, του είπε ο Πλούτωνας, αλλά θα πρέπει να τον επιστρέψεις.
Ο Ηρακλής καταδίωξε τότε τον Κέρβερο, τον έφθασε, τον άρπαξε από τον λαιμό, τον πίεσε με δύναμη μέχρι να λιποθυμήσει και μόλις τον σταθεροποίησε, τον έδεσε με αλυσίδες και τον απήγαγε από τον Άδη.
Όταν παρουσίασε τον ζωντανό Κέρβερο στο παλάτι, ο Ευρυσθέας, έντρομος, τράπηκε σε φυγή και κρύφτηκε για άλλη μια φορά στο πιθάρι.
Έτσι, ο Ηρακλής εκπλήρωσε τους δώδεκα άθλους και εκπληρώθηκε η ευθύνη του για εκείνο που είχε πράξει πολλά χρόνια πριν στη Θήβα εν μέσω της παραφροσύνης του.